Middels deze blog geven wij een reactie op de ontstane onrust bij ZZP’ers wat betreft de afschaffing van het handhavingsmoratorium Wet DBA dat in 2016 ingevoerd is.
Wat is de Wet DBA?
De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) helpt zzp’ers en opdrachtgevers vaststellen of er sprake is van loondienst. Door afspraken te maken over de arbeidsrelatie, kunnen beide partijen bepalen of er een dienstbetrekking is. Een modelovereenkomst kan hierbij helpen om zekerheid te bieden.
Wat hield het handhavingsmoratorium in?
Sinds 2016 handhaafde de Belastingdienst de Wet DBA beperkt door een zogenoemd handhavingsmoratorium. Dit betekende dat alleen in gevallen van opzettelijke schijnzelfstandigheid, ook wel kwaadwillendheid genoemd, naheffingen werden opgelegd. Dit moratorium werd als tijdelijke maatregel ingevoerd, maar is sindsdien meerdere keren verlengd.
Wat verandert er nu?
Vanaf 1 januari 2025 wordt het handhavingsmoratorium opgeheven. De Belastingdienst zal dan weer de Wet DBA handhaven en kan boetes opleggen bij schijnzelfstandigheid, zonder terug te grijpen op de afgelopen jaren, tenzij er sprake is van opzettelijke overtredingen. De focus ligt op sectoren zoals zorg, onderwijs en kinderopvang, maar ook andere sectoren worden gecontroleerd.
Wat zijn de gevolgen van de afschaffing?
Vanaf 2025 gaat de Belastingdienst weer toetsen of er sprake is van een arbeidsovereenkomst, gebaseerd op drie criteria: werkgeversgezag, verplichting tot het leveren van persoonlijke arbeid, en beloning. Als aan deze criteria wordt voldaan, kan er sprake zijn van een dienstverband, ongeacht de afspraken tussen opdrachtgever en zzp’er. Hierbij kijkt men vooral naar de feitelijke omstandigheden en niet alleen naar de formele afspraken.
Geven modelovereenkomsten zekerheid?
Ja, mits correct toegepast, kunnen modelovereenkomsten van de Belastingdienst helpen om duidelijkheid te scheppen en juridische onzekerheid te verminderen. Het is echter belangrijk dat niet alleen de afspraken op papier kloppen, maar dat ze ook in de praktijk worden nageleefd.
Conclusie
Zzp’ers en opdrachtgevers moeten zich goed voorbereiden op de handhaving vanaf 2025. Het gebruik van door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomsten kan helpen om onzekerheid te voorkomen, zolang deze overeenkomsten ook in de praktijk worden nageleefd. Zo blijft het mogelijk om op een verantwoorde manier samen te werken.